Sesler-Kelime ve Hece

Ünsüzler
Tonlu Ünsüzler						Tonsuz Ünsüzler
b,c,d,g,ğ j,l,m,n,r v,y,z						ç,f,h,k p,s,ş,t
Boğumlandıkları Yere Göre Ünsüzler
Dudak Ünsüzleri	Diş Dudak Ünsüzleri		Diş Ünsüzleri		Diş Eti Ünsüzleri		Ön Damak Ünsüzleri	Arka Damak Ünsüzleri	Gırtlak Ünsüzü
B,m,p	f,v		D,t,n,s,z		c,ç,j,ş		g,k,l,r,y	g,k,g	h
Ünlüler a,e,ı,i,o,ö,u,ü
Boğumlanma noktasına göre				Dudakların durumuna göre				Ağız boşluğunun genişlik ve darlığına göre
Kalın		İnce		Düz		Yuvarlak		Geniş	Dar
a,ı,o,u		e,i,ö,ü		a,e,ı,i		o,ö,u,ü		a,e,o,ö	ı,i,u,ü
Kelimeler
Kelime, anlamı olan, cümle kuruluşuna yarayan, tek başına da kullanılan ses yada işaretler topluluğudur. Bir kelime, bir yada birden çok ses birliğinden kurulmuştur. En küçük kelime tek hecelidir. Dilin ve anlatımın asıl unsuru kelimedir. Duygularımızı, düşüncelerimizi ve hayallerimizi kelimelerle anlatırız. Kelimelerde anlam aramak gerekir. Anlamsız kelime olmaz. Yapı bakımından kelimeler üçe ayrılır. ·  Basit Kelimeler: Bunlara kök kelimeler de denir. Bunlar anlamı ve yapısı bozulmadan parçalanamayan bir yada birkaç heceli kelimelerdir. ak,ben,ağaç,deniz gibi. ·  Türemiş Kelimeler: Bunlara gövde denir. Bunlar isim yada gövdelerinden yapım ekleriyle yapılmış kelimelerdir. birli,birlik,birey,birden,biricik. ·  Birleşik Kelimeler: Bunlar iki yada daha çok kelimenin birleşip kaynaşmasından meydana gelen yeni anlamlardaki kelimelerdir. Çanak-kale, gazi-antep, ağaç-kakan gibi işlem görürler ve çoğu da isim soyundadır.         Anlam yönünden kelimeler bölümlere ayrılır. Bunların her birine kelime çeşidi denir.         Kelime çeşitleri şunlardır : isim, zamir, fiil, zarf, edat, bağlaç, ünlem.

Kökler

Kök, bir kelimenin anlamı ve yapısı bozulmadan, daha küçük parçaya ayrılmayan unsurudur. Bunlara basit kelimeler de denir ; gök, taş, gel, git, az, çok, yol, yıl gibi.            Dilimizde kök kelimelerin çoğu tek hecelidir.            Dilimizde iki heceli kelimeler de vardır. deniz, çiçek, bulut, orman, saçak, damak gibi.            Üç heceli kökler dilimizde azdır; karınca, papatya, kelebek, araba gibi.            Kökler anlamlarına göre ikiye ayrılır ·  İsim Kökleri: isim soyundan olan kelimelerin kökleridir. Bunlar isim,sıfat,zamir,zarf olan kelimelerdir. göl,at,can,yeşil,güzel,sen,ben gibi ·  Fiil Kökleri: Fiil soyundan olan kelimelerdir. oku,geç,dur,yıka gibi

Türk Dilinin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri Türkçe soy bakımından Altay dilleri arasında yapı bakımından eklemeli diller grubundan olup son eklemeli bir dildir. Soy (Menşe) Bakımından Diller Hint Avrupa Dilleri Ailesi, Sami Dilleri Ailesi Arap-İbranice, Bantu Dilleri Ailesi Afrika Dilleri, Çin-Tibet Dilleri Ailesi Çin-Tibet, Ural Dilleri Ailesi Macarca-Uygarca, Altay Dilleri Ailesi Türkçe-Moğulca Yapı Bakımından Diller

1-Tek Heceli Diller: Tek heceden oluşan ses topluluğu tam bir kelime karşılığıdır. Birbiri ile yakın kelimelerle ayrı ayrı heceler oluşur. "Ke=ev , çe=evli" demektir. (Ağızdan bir defada çıkan ses topluluğuna HECE denir. 2-Eklemeli Diller: Herhangi bir ses topluluğunun anlamını geliştirmek için başına veya sonuna seslerin eklenmesidir. Kelimenin başına eklenirse ÖN EKLİLER denir. FARSÇA bu dil grubuna örnektir. Örnek: Mahrem (gizli) namahrem (gizli olmayan) , edri (sahip) Laedri (sahipsiz)            Eğer ek sona gelirse SON EKLİ denir. Örnek: Ev__evli  , At___atlı   Türkçe bu dillere örnektir. NOT: Türkçe de ortamı kuvvetlendirmek için ilk hece bir başta tekrarından başka sona helmeyen ek yoktur. Örnek: Pespembe, sıpsıcak, dimdik. 3-Çekmeli Diller: Kökten yeni anlamlar çıkarmak için araya sesli harfler veya başa sessiz harf getirerek kelime oluşturan dillerdir. KTB (yazmak)                 Katip (yazan)              Mektup (yazılı metin)               Kitap (yazılı metinler)

Yapılarına Göre isimler Türkçede isimler yapı bakımından üç gruba ayrılırlar Basit isimler: Kök halinde olan yapım eki almamış isimlendir. Örnekler. Av,ot,kar,taş,yol,el,çağ,kuş,deniz Türemiş İsimler :Yapım ekleriyle, isim veya fiillerden türetilmiş isimlerdir. Örnekler zeytin-lik kömür-cü güneş-li ütü-süz meslek-taş yat-ak ver-gi kayna-k Bileşik İsimler: İki kelimenin birleşmesiyle meydana gelen isimlerdir. Örnekler: Pazartesi (Pazar+ertesi) Cumartesi (Cuma+ertesi) Sütlaç (sütlü-aş) Niçin (ne+için) Cumartesi örneğinde olduğu gibi birleşik isimlerin bir kismında ses düşmesi görülür. Bazen birleşik isimleri meydana getiren kelimelerin biri veya hepsi anlam kaymasına uğrayarak grçek anlamlarından uzaklaşırlar. örnekler devetabanı (çiçek ismi) hanımeli (çiçek ismi) aslanağızı(çiçek ismi) İsim-Fiiller Fiiller iş, hareket ve oluş bildirirleri. Ancak her işin, hareketin ve oluşun da bir ismi vardır. Bu iş hareket ve oluş isimlerine isim-fiiller denir. Bunlar , fiil kök ve gövdelerine getirilen -mak,-mek ; -ma,-me ;ve -ış,-iş,-uş,-üş fiilden isim yapma ekleriyle yapılır. İsim-fiiller iş ve hareket isimleridir. Bütün fiil kök ve gövdelerinden yapılabilirler. Kalıcı nesne isimleri değil geçici isimlerdir. Ancak bazıları kalıcı nesne isimleri olarakta kullanılır. İsim fiil yapan ekler ve örnekleri aşağıdaki şekildedir. 1) -mak, -mek : Fiillerden hareket ismi yapan bu ek bütün fiil kök ve gövdelerine getirilir. Örnekler: gör-mek , ver-mek , yaz-mak , bak-mak. Fakat ye-mek, çakmak gibi kelimeler kalıcı nesne ismidir. Bu ekle yapılan isimler sıfat olarak kullanılamazlar. 2) -ma, -me : Bütün fiil kök ve gövdelerine getirilen -ma -me eki iş isimleri yapar. Örnekler: oku-ma, yaz-ma, ver-me, çekil-me Bu ekle yapılmış kalıcı nesne isimleri de vardır. Kavur-ma, dondur-ma gibi. Bu ekle yapılan isimler bazen sıfat olarak da kullanılabilir. dol-ma (kalem) 3) -ış, -iş, -uş, -üş : Bu ek de -ma -me ekinde olduğu gibi iş isimleri yapar. Bu iş isimleri de sıfat olarak kullanılamazlar. Örnekler: gel-iş, al-ış, koş-uş, yürü-y-üş. Bu ekle yapılmış isim-fiiller kalıcı nesne ismi olmaya daha müsaittirler: al-ış, ver-iş, bul-uş gibi
İsmin Halleri
1. Yalın Hal	1. İlgi Hali	3. Yükleme Hali	4.Yaklaşma Hali	5. Bulunma Hali	6.Ayrılma Hali
Ek almamış hali	-ın, -in, -un, -ün, -nın, -nin, -nun, -nün	-ı, -i, -u, -ü	-a, -e	-da, -de, -ta, -te	-dan, -den, -tan, -ten