Noktalama İşaretleri Örnekler

Þ Kardelenler açmış karı görmeden (1) Birini koparıp yakama takmak istedim, içim elvermedi (2) Kara topraklar üstünde ak kardelenler (3) Oysa onlar ak karın üstünde yükselmeliydi (4) Toprakta kar değil kar suyu bile yok(5)

Hangisine nokta getirilemez?

Þ Kitaplarını () defterlerini () kalemlerini alıp geldi.

Þ Kırmızı() güzel bir arabası var.

Þ Yaşlı() kadının yanına usulca yanaştı.

Þ Bu evi() çocukluğumun geçtiği yeri() asla sattırmam.

Þ Yoo() bu kadarına dayanamam()

Þ Dünyada neler olup bittiğini iyi bilen, okuma, çalışma gücü yüksek, oldukça bilgili bu genç, insanın kullandığı sözcüklere, alışık olmadığımız yeni anlamlar kattığını görüyorum.

Þ Öğretmen() elindeki not defterini açtı() sözlü yapacağı bir öğrenciyi aradı()

Þ Beni davet etmediniz() ama bunun için size kızmıyorum.

Þ Sözcükler isim() sıfat() zamir() zarf() edat() bağlaç() ünlem() fiil gibi gruplara ayrılabilir.

Þ Küçük() eski bir eve girdik.

Þ Türkçe’de sözcük kökleri ikiye ayrılır() İsim ve fiil.

Þ İsim() Varlıkları karşılayan kelimelerdir()

Þ Bahçede elma, portakal() () daha bir çok meyve ağacı vardı.

Þ Bir de istediğimi almamışsa()

Þ Bu suçu() işlemiş olabilir.

Þ       () Niçin gelmedin()

           () Benim()

           () Mazereti bırak da gerçeği söyle.

Þ Konuşmalarda kişinin sustuğunu, şiirde alınmayan dizeleri ve yazıda alınmayan bölümleri göstermeye yarayan noktalama işareti....................... dir.

Þ Bu vatan 1914()1918 arasında çok sıkıntı çekti.

Þ Devlette yasama() yürütme() yargı organları net olarak ayrılmalıdır.

Þ Türkiye () İran ilişkileri biraz gergin.

Þ Bu konuyu () sen de hatırlarsın() daha önce konuştuk.

Þ Konuşma metinlerinde konuşma metinlerinden önce.................................... işareti kullanılır.

Þ Eğer satır sonunda özel isim bitmiş ve ona ait olan ekler diğer satıra düşmüşse, arada kısa çizgi değil de  ( ‘ ) kesme işareti gösterilir.

Þ Eğer özel isimler yapım eki almışsa çekim ekleri kesme işaretiyle AYRILMAZ.

Þ Bu sorunun nasıl çözüleceğini bilmiyorum.

Þ Tamlama şeklinde bulunan kurum, kuruluş, devlet ve dönem isimlerine gelen ekler Kesme İşaretiyle ayrılmaz. Ayrılırsa hata sayılmaz.

Nedim, Lale Devrinde yaşamış bir şairdir.

Þ Merak ediyordum() yanındaki kimdi() Kardeşi mi() yoksa arkadaşı mıydı() Niçin benimle tanıştırmamıştı() Niye beni görmezlikten gelmişti.

Þ Tırnak içindeki söze ek gelirse kesme işareti kullanılmaz.

Siz bir de M. Akif’in “Çanakkale Şehitlerine”sini okuyun.

Þ Benim söylediklerim “vaad” değil “ gerçek”tir.

Þ “Haşim() şiirin yoruma açık kalmasını ister ve daima ‘ Şiir her okuyanda ayrı duygular uyandırmalıdır’ der.”

ÞBu dizede teşhis () kişileştirme () yapılmıştır.

Þ Kıbrıs konusunda bu iki ülke () Türkiye ile Yunanistan()  hiçbir zaman anlaşamaz.

ÞBu öğretim yılında () 2003-2004 () devlet yine gelişmiş(()) eğitim sistemleri kullanacakmış.

Þ Topluma mal olmuş bu kişinin [ Yunus Emre (13.yy-14.yy) ] mezarının nerede olduğu bilinmiyor.

Þ Hey() bana baksana sen()

Þ Ne kadar nazik (!) biri olduğunu göreceksin.

Þ Burada ondan daha akıllı (?) bir var mı ki?

Þ Bu konuyu bir başka açıdan alalım() Örneğin() son on beş yirmi yılın sorunlarını hatırlayalım() İlköğretim seferberliği, çok partili hayata geçiş, tarımın makineleşmesi gibi.”

Þ Bir konuşmamızda ona, şiiri nasıl yazdığını sormuştum() Sorumu şöyle yanıtladı() “Önce bir rüzgarın taşıdığı tohum gibi küçücük bir şey düşer aklıma() Bu bir anlamdır, bir gerçektir, yaşam ilişkilerimizde öz denebilecek bir durumdur() Yani esin denen şey bu.”

Þ”Yazar bir yazısında şöyle der: () Sanatçının konusu insandır() Bir insanın yaşamı o insanın düşlerinin de kaynağıdır.() Bu sözüne katılıyorum.”

Þ Edebiyatımız karamsar değil mi() Tartışılması gereken bir konu () Yalnız önce şunu belirtmeliyim () Karamsarlık konusunda sorun, yazarın gerçeğe bakışıdır.

Þ Günümüzde yaygın bir yanlış var () Bilimin kesin olduğu inancı () çağdaş yaşayışın () çağdaş uygarlığın değişmez temeli olan bilimsel kesinlik.

Þ “Oluversin canım.” dedim () “Ne titizleniyorsun ()”  Gözlerinin üstüne kalkan kaşlarıyla şaşarak baktı() “Ama fazla veren eksik de verir () Bunu hiç unutma ()” dedi.

Nereye iki nokta gelir?

Þ Yazarlık yeteneği yiter mi () Yitiyor () yitebiliyor () Bir şair, daha kötü bir şair durumuna gelebiliyor () 

Þ Şimdilik okuyucular kitaplarıma istek duyuyor() Ama bir gün () “Ey yazar () artık yeter ()” derlerse ben ne yaparım ()

Ünlem nereye

Þ Beraber sokakta yürürken böylelerini gördüm mü () onu hafifçe dürter () () Selanikliler geçiyor. () derdim.

1.     "Gökbilim ve coğrafya ile ilgili konuların anlatımın­da,

dünya ile öteki gezegen adları, güneş ve ay söz­cükleri

büyük harfle yazılır."

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyul­mamıştır? (1981-ÖSS)

A) Ay, Dünya'nın çevresini yirmi dört saatte dolaşır.

B) Sabahleyin  dünyayı dolaştım  ama istediğimi bulamadım

C) Camlardan içeriye Güneş girdi

D) Her zaman dünya bir yana  çocuğum bir yana derdi

E) Yapılan deney, Güneş tutulması ile ilgiliydi.

2.             "Bu konuyu başka bir açıdan alalım(l) Örneğin (II) son

on beş yirmi yılın bazı sorunlarını hatırlayalım (III) İlk-

öğretim seferberliği, çok partili hayata geçiş,tarımın

makineleşmesi gibi.” (1982-ÖSS)

Parçada numaralandırılmış yerlere, sırasıyla,

getirilebilecek en uygun noktalama işaretleri aşağıda

kilerden hangisidir?

        A) (.) (:) (;)                     B) (.) (,) (:)        C) (:) (,) (.)
        D) (.) (;) (.)                          E) (;) (.) (:)

3.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bitişik yazıl­ması

gereken "de", ayrı yazılmıştır? (1982- ÖSS)

A) Size bu mektupla birlikte bir öykü de gönderiyo­rum.

B) Eksik olmasın, beni de düşünüp bir tane göndermiş.

C) Uzun cümlelerin de bir tadı bir güzelliği vardır.

D) Su, hava, ışık, bitki, bir de insanlarının yumu­şak huyu...

E) Sıkıntılı günlerin de arkadaşlarıma giderim.

4.     Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, büyük harfle­rin

kullanımı ile ilgili bir yazım (imla) yanlışı var­dır?

A) Karayel kuzeybatıdan eser.

B) Doğu Anadolu'da kara iklimi etkilidir.

C) Türkiye'nin Güneyi genellikte yağışlıdır.

D) Amerika'nın kuzey komşusu Kanada'dır.

E) Arjantin bir Güney Amerika ülkesidir. (1983-ÖSS)

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna bitmemişlik

nedeniyle üç nokta (...) konması uygun olur?

A) Hep yakınır dururuz, kitap gereği gibi satılmı­yor,

okumuyor diye

B) Ünlü yazarlarımızın kitaplarıydı burada sergile­nenler

C) Birkaç yüz kitap imzalayınca sayı binleri bulu­yor gibi

gelir insana

D) Sadece öğrenciler değildi gelenler, öğretmen­ler,

memurlar, yaşlılar

E) Gelenlere kitap imzalarken böyle düşünceler    geçiyordu

içimden    (1983-ÖSS)

9. "Kesme işareti, kişi adlardan sonra konur. Gerekti­ğinde,

bütün özel adlardan sonra da konabilir."

Bu kurala göre, aşağıdaki cümlelerden hangi­sinde bir

yazım yanlışı yapılmıştır? (1984-ÖSS)

        A)    Bahar'ı okula başlattık. 

        B)    Bahar'da bu kitap var.

        C)    Bahar'ı görmeden yaz geldi.

        D)    Baharda buralar çok güzel olur.

        E)    Bahar'la Sevim birlikte gelecek.

10.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki nokta (:)

yerinde kullanılmıştır? (1985 - ÖSS)

A) Nereye gideceğini bilmiyordu: Sığınacak bir ka­pısı yoktu.

B) Dört yanı ormandı: Kuşlar ötüyor, çiçekler ko­kuyordu.

C) Derler ki: Emirler çeşmesi, Karaca'nın sazına uyup coşmuştu.

D) Karaca, yaşlı adamın yüzüne baktı: Ak saçlı, ak  sakallıydı.

E) Yeni bir ad verdiler Hasan'a: Karaca.

11.  Aşağıdakilerin hangisinde virgül kaldırılırsa

cümlenin anlamı değişir? (1986-ÖSS)

A) Karanlık, dar sokaklardan geçmesi gerekiyor­du.

B) Doktor hanım, yazısını bitirerek doğruldu.

C) Bu gece, nöbet sırası ona gelmişti.

D) Küçük, çam ağacının arkasına saklanmıştı.

E) Koca bir yılı, böyle bekleyerek geçirecekti.

12. Yarışmada Cahit Sıtkı'nın "Otuz Beş Yaş" şiiri birin­ci, Atilla İlhan'ın "Cebbaroğlu Mehemmet'i" ikinci, Fazıl Hüsnü'nün "Cakır'ın Destanı" adlı kitabından bir parça da üçüncü oldu. (1988-ÖSS)

Bu cümledeki virgüller (,) virgülün kullanımı ile ilgili aşağıdaki kurallardan hangisine bir örnek olabilir?

A) Özne ve yüklem arasına başka öğeler girmişse, özneden sonra konur.

B) Eş görevli sözcükleri, sözcük öbeklerini ve sıra­lı cümleleri ayırmada

kullanılır.

C) Cümlede vurgulu bir biçimde belirtilmesi gere­ken öğelerden sonra

konur.

D) Arasöz ve aracümlelerin başında ve sonunda kullanılır.

E)Tırnak içine alınmamış aktarma cümlelerin so­nunda, tırnak imi yerine

kullanılır.

13. Aşağıdakilerin hangisi yazım ve noktalama

ba­kımından doğrudur? (1989   ÖSS)

A) Beklediğimiz   otobüs,   Ulus'dan   kalkıp   Kızı­lay'dan geçerekmi

buraya gelecek?

B) Beklediğimiz   otobüs   Ulus'dan   kalkıp   Kızılay’dan geçerek mi

buraya gelecek?

C) Beklediğimiz   otobüs,   Ulustan   kalkıp;   Kızı­lay'dan geçerekmi

buraya gelecek?

D) Beklediğimiz   otobüs,   Ulus'tan   kalkıp   Kızılay’dan geçerek mi

buraya gelecek ?

E) Beklediğimiz   otobüs;   Ulustan   kalkıp,   Kızı­lay'dan

geçerek mi buraya gelecek ?

19. Aşağıdakilerin hangisinde "kısa çizgi"(-) kullanılmaz? 

A) Bir olayın başlangıç ve bitiş tarihlerinin arasın­da

B) Cümle içindeki arasözlerin başında ve sonunda

C) Birbiriyle ilişkili iki ülke adının arasında

D) Dilbilgisi incelemelerinde, eklerin başında

E) Cümle içinde eş görevli sözcüklerin arasında            (1989-ÖSS)

20.   "Yüz bin okur tarafından bir kez mi okunmak istersiniz

yoksa, bir okur tarafından yüz bin kez mi ( ) Bu soruya Paul Valery şu yanıtı verir ( ) "Yüz bin okur tarafından yüz bin kez okunmak isterim ( )

Bu parçada parantezlerle belirtilen yerlere sıra­sıyla, aşağıdakilerln hangisinde verilen noktala­ma işaretleri getirilmelidir?   (1990-ÖSS)

A) (?),(:),(.)            B)  (.),(:),(!)                            C) (?),(.),(!)

                D) (?),(…),(.)                         E) (.),(…),(.)

               

21.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir noktalama yanlışı yoktur?     

A) Bu annemin, İstanbul'da, doğan bir kadının öy­küsüdür.

B) Bu, annemin İstanbul’da doğan, bir kadının öy­küsüdür.

C) Bu annemin İstanbul'da doğan bir kadının, öy­küsüdür,

D) Bu, annemin, İstanbul'da doğan bir kadının, öyküsüdür.

E) Bu annemin, İstanbul'da doğan, bir kadının, öyküsüdür.   (1990 - ÖSS)

                                                                                             

22.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün yazımı yanlıştır?      (1991-ÖSS)

A)   O da babası gibi hukuku seçmiş.

B)    Ben bu renkten hiç hoşlanmam.

C)    Göğüsüme bir ağrı girdi.

D)   Son günlerde onun bana karşı tavrı değişti.

E)    Suyun tazyikinden çimler toprağa yapışmış