Beş Hececiler

"HECECİLER" adıyla anılan, Hecenin Beş Şairi [Orhan Seyfi (Orhon) 1890-1972; Halit Fahri (Ozansoy) 1891-1971; Enis Behiç (Koryürek) 1891-1949; Yusuf Ziya (Ortaç) 1895-1967; Faruk Nafiz (Çamlıbel)1898-1973] İkinci meşrutiyet dönemindeki Milliyetçilik ve Türk halkını bir araya toplama sürecinde ortaya çıkmış; yurt sevgisini dile getiren hece ölçüsüylüe şiirler yazarmışlardır. "Konuşulan güzel Türkçeyi yazı diline geçirerek yeni ve büyük davayı kazanan ve kazandıranlar" olarak nitelendirilen Hececiler; Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin'lerin başlattıkları "Yeni Lisan" anlayışının etkisiyle, Osmanlıcadan arınan bir dille şiir yazamaya yöneldiler. Ulus/ulusçuluk bilincini sürekli ön planda tutmuşlardır.

Beş Hececiler Hareketi, aruzla yazanlara bir tepkiydi, biçimde ve içerikte sadeliği getirdi. Bu işlevlerinden öte, bir rejimin sorunlarını da tartışmaya yönelmişlerdir.

HALİT FAHRİ OZANSOY

   20.yy şair ve yazarlarından Halit Fahri Ozansoy, 12 Temmuz 1891 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Mekteb-i Sultanî (Galatasaray Lisesi)'yi bitirerek, 1916 yılında sınavla Muğla Lisesi’ne edebiyat öğretmeni oldu.  İki yıl kadar Muğla ve Konya'da çalıştıktan sonra 1956 yılında emekli oluncaya kadar kırk yıl süreyle İstanbul'da pek çok okulda edebiyat öğret-menliği yaptı.

İlk şiirleri lisede öğrenciyken Rübap (1912) ve Şebal (1912-1913) dergilerinde çıkan Halit Fahri, 1914-1918 yılları arasında adını aruz şiirleriyle duyurmuş, sonra Yeni Mecmua’da ard

arda hece ölçüsüyle yazdığı şiirlerini yayımlayarak Hecenin Beş Şairi’nden biri olmuştur.

Nedim adında 18 sayı süren haftalık bir dergi çıkarmış; kendisinin, Reşat Nuri, Faruk Nafiz, Selahattin Enis gibi şair ve yazarların ilk yazıları bu dergide yayımlanmıştı.

Sonraki şiirleri en çok Hayat, Ayda Bir, Serveti Fünun-Uyanış (derginin yazı işleri müdürlüğünü de yapmıştır.), Çınaraltı, Varlık, Hisar dergilerinde basılmıştır.

Eserlerinde objektif tasvirlerle sübjektif sıfatlar arasında bir denge vardır.

Şiirlerinde çoğunlukla egzotik sahnelere, masal alemlerine, hüzün ve melankoli gibi bireysel duygulara, aşk ve ölüm temalarına rastlanan Halit Fahri, 23 Şubat 1971 yılında seksen yaşında da vefat etmiştir.

11 şiir kitabı, sonuncusu düz yazı 8 oyunu, 2 romanı, 3 anı kitabı olan şairin,; çeviri ve roman oyunlarının; batı edebiyatı üzerinde inceleme sayısı 50’ye yakındır.

ESERLERİ

Şiir Kitapları

Rüya (1912)

Cenk Duyguları(1917)

Efsaneler(1919)

Zakkum (1920)

Bulutlara Yakın (1920)

Gülistanlar Harabeler (1922)

Paravan (1929)

Balkonda Saatler(1931)

Sulara Dalan Gözler (1936)

Hep Onun İçin (1962)

Sonsuz Gecelerin Ötesinde (1964)

Romanları

Sulara Giden Köprü (1939)

Aşıklar yolunun Yolcuları (1939)

Oyunları

Baykuş (1916)

İlk şair (1923)

Sönen kandiller (1926)

Nedim (1932)

On yılın Destanı (1933)

Hayalet (1936)

Bir dolaptır dönüyor (1958)

İki Yanda (1970)

VATAN DESTANI

O kadar dolu ki toprağın şanla,

Bir değil, sanki bin vatan gibisin,

Yüce dağlarına çöken dumanla,

Göklerde yazılı destan gibisin

Hep böyle bulutlar, içinde başın,

Hilali kucaklar her vatandaşın

Geçse de asırlar, tazedir yaşın.

O kadar leventsin fidan gibisin.

Çiçeksin bayılır kuşlar kokundan,

Her dalın bir yay, ki zümrüt okundan.

Müjdeler fısıldar Ergenekon’dan

Bu sese gönülden hayran gibisin

Ey bütün cihana bedel Türk eli,

Açtır cenklerin yoktur evveli,

Tarih bir nehir ki çoşkundur seli,

Sen ona nisbetle umman gibisin

Bir yandan hep böyle taştın köpürdün,

Bir yandan cefall bir ömür sürdün,

Fakat ne derece ezildinse dün,

Şimdi yine tunçtan kalkan gibisin.

Yeni bir ay ördün al bayrağına,

Girdin en sonunda irfan bağına;

Medeni hayatın nur ırmağına,

Ezelden susamış cihan gibisin.

       ŞADIRVANLAR

1

Musluklarında ince bir aheng-i şir’-i şuh

Mermer sütunlarında güvercinler ağlaşır,

Baygın cıvıldaşır,

Munis şırıltılarla akar musiki-i ruh

2

Ra’şan ezanların uzanır aks-i nalişi,

Sessiz, boş avlularda küçük kumrular gezer

Durgun minareler

Dinler şırıltılardaki eş’ar-ı cuşişi.

                      4

Hulyalı servilerden uçar hasta bir reca,

Yorgun pırıldaşır, der-i mescidde hep sarı

            Kandil ziyaları,

Abdest alır şadırvanların altında bir hoca...

5

musluklarında ince bir aheng-i şi’r-i şuh

mermer sutunlarında güvercinler ağlaşır,

baygın cıvıldaşır,

munis şırıltılarla akar musik-i ruh....

Diğer Beş Hececiler